De Kunst van Complimenteren: Wat Werkt en Wat Niet

Complimenten geven is een krachtige tool in het onderwijs. Een welgemeend ‘goed zo’ of een opgestoken duim kan een leerling een geweldig gevoel geven. Positieve aanmoediging zorgt er niet alleen voor dat een kind zich gewaardeerd voelt, maar kan ook leiden tot hogere productiviteit, meer creativiteit, en een betere probleemoplossende vaardigheden. Complimenten zijn echter niet zonder risico’s. Daarom is het belangrijk dat we in het onderwijs leren hoe we complimenten effectief kunnen inzetten.

 1. Maak Complimenten Specifiek en Oprecht

Een vage lofuiting zoals ‘goed gedaan hoor’ klinkt aardig, maar het mist de kracht om echt impact te maken. Een compliment heeft pas echt effect wanneer het specifiek en persoonlijk is. Vertel de leerling wat er precies goed ging en waarom je dat waardeert. Bijvoorbeeld: “Wat heb je de rekenopdracht netjes uitgewerkt! Ik ben vooral onder de indruk van hoe je de moeilijke sommen zelf hebt opgelost zonder op te geven. Dat toont echt doorzettingsvermogen!”

Door zo specifiek te zijn, geef je niet alleen waardering, maar help je de leerling ook te begrijpen welk gedrag je waardeert en dat moedigt hen aan dit gedrag voort te zetten.

2. Houd het Positief en Vermijd afzwakking

Een veelgemaakte fout is om een compliment te volgen met kritiek, bijvoorbeeld: “Wat goed dat je die som hebt opgelost, maar let volgende keer op je netheid.” Het woordje ‘maar’ veegt de positieve impact van het compliment weg en laat de leerling achter met een gevoel van tekortkoming. Focus daarom alleen op het positieve in je compliment en bewaar feedback voor een ander moment. Dit versterkt het zelfvertrouwen en moedigt aan tot verdere groei.

 3. Wees Voorzichtig met Complimenten op Vaste Eigenschappen

Hoewel het verleidelijk is om een kind te prijzen om vaste eigenschappen zoals “Jij bent echt goed in rekenen!”, kan dit op lange termijn schadelijk zijn. Dergelijke complimenten kunnen leiden tot faalangst of een fixed mindset, waarbij een kind risico’s vermijdt om het positieve beeld van zichzelf in stand te houden. Het is effectiever om inzet, doorzettingsvermogen, en verbetering te complimenteren. Zeg bijvoorbeeld: “Ik zie dat je heel hard hebt gewerkt aan die rekensommen, goed gedaan!”

 4. Complimenten in de Juiste Context

Overmatig complimenteren kan een kind ook afhankelijk maken van externe bevestiging, wat hun intrinsieke motivatie kan ondermijnen. Wanneer een kind gewend raakt aan constant positieve feedback, kan het teleurgesteld raken wanneer deze uitblijft, wat kan leiden tot onzekerheid of aangeleerde hulpeloosheid.

 Conclusie: Complimenteer Bewust en Spaarzaam

Complimenten blijven een waardevol instrument in het onderwijs, maar het is essentieel om ze bewust en spaarzaam in te zetten. Zorg ervoor dat je complimenten specifiek, eerlijk, en verdiend zijn, en focus op de inspanningen en groei van de leerling in plaats van op hun vaste eigenschappen. Dit helpt niet alleen om een positieve leeromgeving te creëren, maar ondersteunt ook de persoonlijke ontwikkeling en veerkracht van leerlingen op de lange termijn.

PS: 50 complimenten inspiratielijst:

1. Je hebt een geweldig gevoel voor humor. Je maakt me altijd aan het lachen met je grappen en grapjes.
2. Je bent zo geduldig met jezelf. Ik bewonder hoe je jezelf de tijd geeft om te leren en te groeien.
3. Je hebt een scherpe geest. Ik ben onder de indruk van hoe snel je complexe ideeën kunt begrijpen.
4. Je bent een geweldige vriend. Ik zie hoe vriendelijk en behulpzaam je bent tegenover anderen.
5. Je hebt een rustige uitstraling. Je zorgt ervoor dat anderen zich op hun gemak voelen in jouw aanwezigheid.
6. Je hebt een geweldige smaak. Of het nu gaat om boeken, muziek of kunst, je weet altijd iets bijzonders te kiezen.
7. Je bent zo verantwoordelijk. Ik waardeer hoe serieus je taken en verplichtingen neemt.
8. Je hebt een geweldige werkethiek. Ik ben trots op hoe hard je werkt om je doelen te bereiken.
9. Je bent ontzettend wijs. Je geeft altijd waardevolle en doordachte adviezen.
10. Je hebt een geweldig oog voor detail. Je merkt altijd kleine dingen op die anderen misschien niet zien.
11. Je bent een echte doorzetter. Je geeft niet op, zelfs als iets moeilijk is, en dat is bewonderenswaardig.
12. Je hebt een sterk zelfvertrouwen. Ik bewonder hoe je altijd in jezelf gelooft en je eigen pad volgt.
13. Je bent zo gedisciplineerd. Je hebt een indrukwekkend vermogen om je doelen na te streven zonder afgeleid te raken.
14. Je bent een natuurlijke leider. Je hebt het vermogen om anderen te inspireren en te motiveren.
15. Je bent ontzettend eerlijk. Ik waardeer je openheid en oprechtheid in elke situatie.
16. Je hebt een geweldig gevoel voor rechtvaardigheid. Je komt op voor wat juist is, zelfs als het moeilijk is.
17. Je hebt een grote verantwoordelijkheidszin. Ik vertrouw erop dat je verantwoordelijk kunt zijn voor jezelf en anderen.
18. Je bent zo positief ingesteld. Je weet altijd het goede in situaties te zien, zelfs in moeilijke tijden.
19. Je hebt een geweldige intuïtie. Je voelt vaak aan wat er aan de hand is voordat iemand het uitspreekt.
20. Je bent zo zorgzaam en attent. Je denkt altijd aan anderen en helpt waar je kunt.
21. Je bent zo creatief! Ik bewonder hoe je altijd nieuwe en originele ideeën hebt.
22. Je bent zo vindingrijk. Ik ben onder de indruk van de creatieve manieren waarop je problemen oplost.
23. Je bent een bron van inspiratie. De manier waarop je leeft en werkt, motiveert anderen om hun beste zelf te zijn.
24. Je hebt een geweldig gevoel voor stijl. Je weet altijd hoe je jezelf op een unieke en stijlvolle manier kunt uitdrukken.
25. Je bent zo speciaal en uniek. Er is niemand zoals jij.
26. Je bent een geweldige verhalenverteller. Ik geniet altijd van de manier waarop je gebeurtenissen tot leven brengt.
27. Je bent zo avontuurlijk. Je bent altijd bereid om nieuwe dingen te proberen en nieuwe ervaringen op te doen.
28. Je bent zo goed georganiseerd. Ik hou van hoe je alles netjes en opgeruimd houdt.
29. Je hebt een levendige verbeeldingskracht. Je creëert hele werelden met je fantasie.
30. Je hebt een geweldig gevoel voor timing. Je weet precies wanneer je iets moet doen of zeggen.
31. Je bent een goede luisteraar. Het is fijn om te weten dat je altijd aandachtig luistert naar wat anderen te zeggen hebben.
32. Je bent een geweldige probleemoplosser. Je vindt altijd slimme oplossingen voor uitdagingen.
33. Je hebt een geweldige muzikale aanleg. Ik geniet ervan om naar je te luisteren wanneer je muziek maakt.
34. Je bent zo vriendelijk en respectvol. Je behandelt anderen altijd met beleefdheid en vriendelijkheid.
35. Je bent zo empathisch. Je begrijpt hoe anderen zich voelen en toont medeleven.
36. Je bent ontzettend behulpzaam. Het is geweldig om te zien hoe je altijd bereid bent anderen te ondersteunen.
37. Je bent zo betrouwbaar. Ik kan altijd op je rekenen, wat er ook gebeurt.
38. Je bent een uitstekende communicator. Je kunt je gedachten en gevoelens goed uitdrukken.
39. Je hebt een groot hart. Je toont altijd zoveel liefde en zorg voor de mensen om je heen.
40. Je bent een lichtpuntje voor anderen. Je aanwezigheid maakt de dag van iedereen om je heen beter.
41. Je bent zo geduldig. Ik waardeer hoe je wacht en anderen de tijd geeft om hun beurt te nemen.
42. Je bent een uitstekende teamspeler. Je werkt goed samen en draagt bij aan het succes van het team.
43. Je hebt een indrukwekkende werkethiek. Ik ben trots op hoe hard je werkt om je doelen te bereiken.
44. Je bent zo attent. Je denkt altijd aan de kleine dingen die een groot verschil maken.
45. Je bent een geboren mentor. Je hebt een natuurlijk talent om anderen te begeleiden en te ondersteunen in hun groei.
46. Je hebt een geweldige manier van omgaan met stress. Je blijft kalm en gefocust, zelfs in moeilijke omstandigheden.
47. Je bent ontzettend loyaal. Je staat altijd voor je vrienden en familie klaar, ongeacht de situatie.
48. Je bent een echte doorzetter. Je geeft niet op, zelfs als iets moeilijk is.
49. Je bent zo vastberaden. Je laat niets je tegenhouden als je eenmaal een doel voor ogen hebt.
50. Je hebt een geweldig oog voor detail. Je merkt altijd de kleine dingen op die anderen misschien missen.